Atopowe zapalenie skóry (AZS) a dieta
Atopowe zapalenie skóry (AZS) to choroba zwana również potocznie egzemą. Schorzenie ma przewlekły charakter, a jego podstawowym wyróżnikiem jest silne swędzenie skóry i nawracające okresy zaostrzania się choroby. Świadomość przyczyn i następstw choroby, znajomość czynników sprzyjających jej nawracaniu oraz właściwa kuracja połączona ze zbilansowaną dietą pozwalają znacznie złagodzić objawy tej dokuczliwej dolegliwości. AZS dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych, a statystyki epidemiologiczne wskazują, że u osób nieletnich ta choroba występuje prawie dziesięciokrotnie częściej niż u dorosłych.
Atopowe zapalenie skóry – przyczyny i objawy
Przyczyny choroby mogą być różne, np. genetyczne bądź środowiskowe. W przypadku genetycznego podłoża do choroby dochodzi pod wpływem mutacji w genach, które odpowiadają za czynniki uczestniczące w procesach zapalnych oraz sprzyjające rozwojowi innych zaburzeń (łuszczycy, atopii, astmy, reumatoidalnego zapalenia stawów). U osób z AZS zaobserwowano, że białko, odpowiedzialne za ochronę naskórka, nie funkcjonuje prawidłowo, co wywołuje nadmierną suchość skóry, a przebieg choroby jest bardziej uciążliwy. Z kolei wśród czynników środowiskowych, które wpływają na rozwój i eskalację choroby, wyróżnia się: zanieczyszczenie środowiska, zakażenia, temperaturę (szczególnie ciągłe zmiany), poziom wilgotności powietrza, substancje drażniące, alergeny oraz przewlekły stres. Objawy tej choroby są wyjątkowo uciążliwe, a należą do nich: świąd, wysypka, rumień i znaczne przesuszenie skóry. U niemowląt zmiany zazwyczaj są najpierw zauważalne na twarzy, potem obejmują inne partie skóry (szyję oraz tułów). Po pierwszym roku życia zmiany dotyczą także zgięć stawowych.
Diagnoza i leczenie
Specjaliści od AZS przede wszystkim koncentrują uwagę na profilaktyce, łagodzeniu objawów choroby, terapii ogólnej oraz miejscowej. Bardzo istotna jest edukacja pacjentów związana z pielęgnacją skóry, stosowanie leków immunomodulujących, przeciwhistaminowych lub przeciwinfekcyjnych. Często niezbędne staje się też włączenie leczenia systemowego (ogólnoustrojowego), światłoterapii lub leczenia biologicznego. Po zdiagnozowaniu choroby zaleca się. Najprostszym testem w diagnostyce AZS jest oznaczenie całkowitego stężenia przeciwciał IgE we krwi. Stężenie to jest podawane w jednostkach IU, a norma wynosi 100 IU/ml. Stężenie przeciwciał IgE u osób dotkniętych AZS jest zwiększone. Im wyższe stężenie przeciwciał, tym wyższy stopień zaostrzenia zmian skórnych.
W obecnej chwili na całym świecie prowadzonych jest również wiele badań klinicznych nad nowymi lekami w Atopowym Zapaleniu Skóry. Badania takie prowadzone są m.in. również w placówkach Centrum Medycznego Synexus. Nasze placówki prowadzą zakrojone na szeroką skalę badania kliniczne, a także cykliczne akcje bezpłatnych badań i konsultacji dla osób z AZS i nie tylko. Więcej informacji na temat aktualnej oferty znajdą Państwo pod linkiem: www.przychodniasynexus.pl/badania-kontrolne/dermatologia/atopowe-zapalenie-skory/.
Atopowe zapalenie skóry – dieta eliminacyjna
Dieta odgrywa niezwykle ważną rolę w przeciwdziałaniu atopowemu zapaleniu skóry. Najprostszym, choć dość czasochłonnym postępowaniem jest tzw. dieta eliminacyjna, która polega na wykluczeniu z jadłospisu, zwykle na określony czas, np. 3-6 miesięcy, danego składnika. Następnie należy obserwować organizm pod kątem ewentualnych zmian skórnych. Dieta eliminacyjna to po prostu rezygnacja ze stwarzających zagrożenie dla organizmu alergenów pokarmowych. W przypadku niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym trzeba zastąpić je preparatem, który zawiera wolne aminokwasy zamiast białek. To zazwyczaj mieszanka bazująca na mleku sojowym. Kobieta karmiąca, przy rozpoznaniu u jej dziecka AZS, powinna także wybrać dietę eliminacyjną i/lub zrezygnować z produktów alergizujących, albo wyeliminować je całkowicie z posiłków.
AZS – dieta właściwa, czyli co jeść?
Przede wszystkim dieta powinna zawierać produkty bogate w kwasy omega 3, czyli ryby morskie, słonecznik, pestki dyni, oliwa z oliwek, olej lniany. W okresie od października do maja zalecane jest włączenie w dietę tranu z witaminą D, tak aby dzienna dawka wynosiła 10 um (mikrogramów). Witamina D i kwasy omega 3 działają przeciwzapalne, nawilżają skórę oraz zmniejszają swędzenie. Warto też spożywać produkty bogate w karoten (np. marchew), a także kaszę jaglaną, jęczmienną czy płatki owsiane, ze względu na krzem, który korzystnie wpływa na stan skóry i naczynia krwionośne. Wskazane są owoce i warzywa, a także jogurty naturalne, z uwagi na występujące w nich probiotyki. Przy AZS lekarze zalecają także suplementacyjne przyjmowanie rutozydu.
Lek. Michał Dąbrowski